(paleta-4.svg; odnośniki do kategorii) |
Nie podano opisu zmian Znacznik: VisualEditor |
||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Określenie "paleta malarska" ma kilka znaczeń: |
||
| − | Paleta barw – uporządkowany zestaw kolorów, ograniczony w pewien sposób w stosunku do całej gamy widzialnych barw. |
||
| + | * '''Prosty przyrząd malarski''' służący do przechowywania porcji farb używanych w trakcie pracy oraz do ich ewentualnego mieszania lub rozrabiania. Paleta ma postać zaokrąglonej lub prostokątnej płytki, kiedyś zwykle drewnianej. Współcześnie palety malarskie są często gotowymi elementami plastikowymi z gotowymi wgłębieniami na farby. |
||
| + | * '''Wybór kolorów''', jakich artysta używa w swoim dziele lub określonej grupie dzieł, w szczególności całej twórczości (np. "paleta Tycjana zawierała kolor, który dziś nazywamy [[tycjanowy]]m"). Paleta malarza może być dobrana bardzo różnie, na przykład ograniczać się do kolorów bliskich odcieniem (dla uzyskania efektu monochromatyczności), o podobnym nasyceniu (np. tzw. paleta "pastelowa") albo przeciwnie: kontrastujących ze sobą. |
||
| + | * <p>'''RYB''' / {{Język|en|'''Red Yellow Blue'''|ɹɛd ˈjɛləʊ bluː|"[[Czerwony (kolor)|czerwony]], [[Żółty (kolor)|żółty]], [[Niebieski (kolor)|niebieski]]"}} – historyczny sposób subtraktywnego uzyskiwania kolorów, w którym podstawowe są niebieski, żółty i czerwony. To zwykle te trzy kolory nazywa się [[:Kategoria:Kolory podstawowe|"podstawowymi"]], pomimo, że zestaw różni się w zależności od modelu. Dziś odchodzi się od modelu RYB, ponieważ dowiedziono, że lepszym modelem jest CMY / {{Język|en|Cyan Magenta Yellow|ˈsaɪæn məˈdʒɛntə ˈjɛləʊ|"[[cyjanowy]], [[magenta]], [[Żółty (kolor)|żółty]]"}} ze względu na największe możliwości uzyskiwania intensywnych kolorów. Co więcej, czerwony można uzyskać mieszają magentę z żółtym, a niebieski – cyjanowy z magentą.</p> |
||
| + | <p>W rzeczywistości wartości barw RYB, w szczególności niebieskiego, różnią się od tych z RGB (przykład poniżej). Ponieważ jednak wiele barw jest w systemie RYB niemożliwymi do uzyskania, model ten rzadko jest dziś stosowany w praktyce. Pozostaje jednak nadal używany w edukacji szkolnej, z której wiele osób wynosi pewne przekonania co do mieszania się kolorów (np. żółty + niebieski = zielony).</p> |
||
| + | {{Próbka/porównanie|#0000FF|niebieski (RGB)|#0247FE|niebieski (RYB)|id=0000FF_0247FE}} |
||
| ⚫ | |||
| − | Paleta barw w malarstwie oznacza wybór kolorów, jakie artysta zastosował w swoim dziele. Jest to cecha stylistyczna, która współtworzy charakter dzieła lub nawet całej twórczości malarskiej danego artysty. Paleta może być np. ograniczona do bliskich sobie kolorów, przez co uzyskuje się efekt monochromatyczności, lub zbudowana z odległych od siebie barw, ale posiadających podobne cechy, na przykład niski stopień nasycenia – wówczas można mówić o palecie "pastelowej". |
||
| + | Przez określenie "paleta malarska" (np. na ikonkach) nie rozumie się RYB, lecz koło, na którym wartości poszczególnych kolorów zostają zapożyczone z RGB (żółty: #FFFF00, czerwony: #FF0000, niebieski: #0000FF, zielony: #00FF00, purpurowy: #800080, [[Tycjanowy|"pomarańczowy"]]: #FF8000), mieszane zaś podobnie jak w pozostałych systemach. |
||
| + | {| style="background: #202020; text-align: center" cellspacing=1 cellpadding=2 |
||
| − | W informatyce paleta barw jest terminem związanym z matematycznymi możliwościami opisania informacji o kolorze w oprogramowaniu komputerowym, a co za tym idzie w zastosowanych implementacjach w układach scalonych i przetwornikach analogowo-cyfrowych i cyfrowo-analogowych, zarówno w samych komputerach, jak i urządzeniach wejścia-wyjścia pracujących z obrazem (np. monitor, drukarka czy skaner), a także w cyfrowych wersjach innych urządzeń pracujących z obrazem (np. aparat fotograficzny, fax, telewizor itd.). Ponieważ technika cyfrowa opiera się na skwantowaniu przetwarzanej informacji, to nie jest możliwe uzyskanie barw pośrednich pomiędzy kolorami opisanymi dwiema kolejnymi "sąsiednimi" wartościami liczbowymi. Liczba barw możliwych do uzyskania na danym urządzeniu cyfrowym to rozmiar palety barw. W początkowym okresie rozwoju komputerów było to zaledwie 2, 4, 8, 16 lub 256 kolorów. Później stopniowo zwiększano możliwości sprzętu, aż do wartości ok. 16,7 milionów kolorów określanej jako full color (dokładnie jest to liczba 224 czyli 16 777 216). Liczba ta jest całkowicie wystarczająca ze względu na ograniczone możliwości percepcji oka ludzkiego, stąd całkowicie zaspokaja potrzeby urządzeń końcowych (np. wyświetlających lub drukujących), jednak dla przetwarzania danych może być niewystarczająca i wtedy stosuje się jeszcze wyższe wartości, np. w skanerach czy oprogramowaniu do przetwarzania grafiki – wtedy jednak nie mówi się już o palecie barw tylko o trybie pracy z kolorem podając odpowiednie wartości liczbowe w postaci potęgi dwójki. |
||
| + | |- style="background:#f0e0ea" |
||
| + | ! Ikona |
||
| + | ! Znaczenie |
||
| + | ! Przykłady |
||
| + | |- style="background:#f0e0ea" |
||
| + | |[[Plik:Paleta-1.svg|80px]] |
||
| ⚫ | |||
| + | |style="text-align:left; padding-right:1em"| |
||
| + | * [[Czerwony (kolor)|czerwony]] |
||
| + | * [[Niebieski (kolor)|niebieski]] |
||
| + | |- style="background:#f0e0ea" |
||
| + | |[[Plik:Paleta-2.svg|80px]] |
||
| ⚫ | |||
| + | |style="text-align:left; padding-right:1em"| |
||
| + | * [[tycjanowy]] |
||
| + | * [[purpurowy]] |
||
| + | |- style="background:#f0e0ea" |
||
| + | |[[Plik:Paleta-3.svg|80px]] |
||
| ⚫ | |||
| + | |style="text-align:left; padding-right:1em"| |
||
| + | * [[bursztynowy]] |
||
| + | * [[chabrowy]] |
||
| + | |- style="background:#f0e0ea" |
||
| + | |[[Plik:Paleta-4.svg|80px]] |
||
| ⚫ | |||
| + | |style="text-align:left; padding-right:1em"| |
||
| + | * [[Pomarańczowy (kolor)|pomarańczowy]] |
||
| + | |} |
||
| − | Paleta barw w informatyce nie zawsze jednak oznacza to samo i nie należy mylić ilości kolorów możliwych do uzyskania z ilością kolorów występujących, np. niektóre formaty plików graficznych umożliwiają obsługę pełnej 24-bitowej palety barw, ale z możliwością jednoczesnego przechowywania w danym pliku znacznie mniejszej palety kolorów (np. GIF, PCX, PNG). |
||
| + | Poniżej znajduje się gradient barw palety malarskiej (do trzeciorzędowych włącznie). Po najechaniu na nazwany kolor, o którym artykuł istnieje, pojawi się jego nazwa. |
||
| ⚫ | |||
| + | |||
| − | <gallery> |
||
| + | {| style="width:100%; height:3em" cellspacing=0 |
||
| ⚫ | |||
| + | {{Próbka/tęcza|C00040|FF0000|FF4000|czerwony}} |
||
| ⚫ | |||
| + | {{Próbka/tęcza|FF0000|FF4000|FF8000}} |
||
| ⚫ | |||
| + | {{Próbka/tęcza|FF4000|FF8000|FFC000|tycjanowy}} |
||
| ⚫ | |||
| + | {{Próbka/tęcza|FF8000|FFC000|FFFF00|bursztynowy}} |
||
| − | </gallery> |
||
| + | {{Próbka/tęcza|FFC000|FFFF00|80C000|żółty}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|FFFF00|80C000|008000}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|80C000|008000|004080|zielony}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|008000|004080|0000FF|błękit pruski}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|004080|0000FF|4000C0|niebieski}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|0000FF|4000C0|800080|chabrowy}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|4000C0|800080|C00040|purpurowy}} |
||
| + | {{Próbka/tęcza|800080|C00040|FF0000}} |
||
| + | |} |
||
[[Kategoria:Ważne pojęcia]] |
[[Kategoria:Ważne pojęcia]] |
||
Aktualna wersja na dzień 17:54, 9 maj 2020
Określenie "paleta malarska" ma kilka znaczeń:
- Prosty przyrząd malarski służący do przechowywania porcji farb używanych w trakcie pracy oraz do ich ewentualnego mieszania lub rozrabiania. Paleta ma postać zaokrąglonej lub prostokątnej płytki, kiedyś zwykle drewnianej. Współcześnie palety malarskie są często gotowymi elementami plastikowymi z gotowymi wgłębieniami na farby.
- Wybór kolorów, jakich artysta używa w swoim dziele lub określonej grupie dzieł, w szczególności całej twórczości (np. "paleta Tycjana zawierała kolor, który dziś nazywamy tycjanowym"). Paleta malarza może być dobrana bardzo różnie, na przykład ograniczać się do kolorów bliskich odcieniem (dla uzyskania efektu monochromatyczności), o podobnym nasyceniu (np. tzw. paleta "pastelowa") albo przeciwnie: kontrastujących ze sobą.
RYB / Red Yellow Blue (wym. ɹɛd ˈjɛləʊ bluː; "czerwony, żółty, niebieski") – historyczny sposób subtraktywnego uzyskiwania kolorów, w którym podstawowe są niebieski, żółty i czerwony. To zwykle te trzy kolory nazywa się "podstawowymi", pomimo, że zestaw różni się w zależności od modelu. Dziś odchodzi się od modelu RYB, ponieważ dowiedziono, że lepszym modelem jest CMY / Cyan Magenta Yellow (wym. ˈsaɪæn məˈdʒɛntə ˈjɛləʊ; "cyjanowy, magenta, żółty") ze względu na największe możliwości uzyskiwania intensywnych kolorów. Co więcej, czerwony można uzyskać mieszają magentę z żółtym, a niebieski – cyjanowy z magentą.
W rzeczywistości wartości barw RYB, w szczególności niebieskiego, różnią się od tych z RGB (przykład poniżej). Ponieważ jednak wiele barw jest w systemie RYB niemożliwymi do uzyskania, model ten rzadko jest dziś stosowany w praktyce. Pozostaje jednak nadal używany w edukacji szkolnej, z której wiele osób wynosi pewne przekonania co do mieszania się kolorów (np. żółty + niebieski = zielony).
Porównanie
| |||
|---|---|---|---|
|
| |||
"Palety malarska" Kolory Wiki[]
Przez określenie "paleta malarska" (np. na ikonkach) nie rozumie się RYB, lecz koło, na którym wartości poszczególnych kolorów zostają zapożyczone z RGB (żółty: #FFFF00, czerwony: #FF0000, niebieski: #0000FF, zielony: #00FF00, purpurowy: #800080, "pomarańczowy": #FF8000), mieszane zaś podobnie jak w pozostałych systemach.
| Ikona | Znaczenie | Przykłady |
|---|---|---|
|
Kolor podstawowy RYB | |
|
Kolor drugorzędowy RYB | |
|
Kolor trzeciorzędowy RYB | |
|
Kolor czwartorzędowy RYB |
Poniżej znajduje się gradient barw palety malarskiej (do trzeciorzędowych włącznie). Po najechaniu na nazwany kolor, o którym artykuł istnieje, pojawi się jego nazwa.